Het belang van eiwitten
Het menselijk lichaam breekt de eiwitten (proteïnen) in het voedsel af tot aminozuren voor de aanmaak van lichaamseigen eiwitten en als energiebron. Eiwitten vormen een bestanddeel van alle cellen en weefsels zoals spierweefsels, botten, huid, haar en nagels. Wanneer het lichaam een tekort heeft aan bepaalde aminozuren maakt de lever ze zelf en we noemen deze de niet-essentiële aminozuren. Het lichaam kan niet alle (ruim 20) aminozuren zelf maken en heeft er 8 (baby's 9) nodig vanuit het voedsel en we noemen deze de essentiële aminozuren.
Een opsomming van essentiële en niet-essentiële aminozuren
Essentiële aminozuren
- Fenylalanine
- Histidine (alleen voor baby's)
- Isoleucine
- Leucine
- Lysine
- Methionine
- Threonine
- Tryptofaan
- Valine
Niet-essentiële aminozuren
- Alanine
- Arginine
- Asparagine en asparaginezuur
- Carnitine
- Cystine en cysteine
- Glutamine en glutaminezuur
- Glycine
- Hydroxipoline
- Proline
- Serine
- Tyrosine
Eiwitfuncties
Continu vindt er in het lichaam een afbraak van eiwit uit het te verteren voedsel plaats voor de opbouw van nieuw te vormen eiwitten uit aminozuren. Eiwit is noodzakelijk voor diverse lichaamsprocessen en een gezond functionerend lichaam. Verder zijn eiwitten onderdeel van allerlei onmisbare stoffen in het lichaam zoals transporteiwitten, antilichamen, enzymen en hormonen.
Te veel of te weinig eiwitten
Wanneer men te eenzijdig eet of een onvolwaardige voeding heeft wat betreft de inname van voldoende en goed opneembare eiwitten kunnen lichaamsfuncties waarbij eiwitten een rol spelen door eiwitondervoeding niet meer of maar deels vervuld worden. Verschijnselen als moeheid, groeiachterstand, slechte wondgenezing, weerstandsvermindering, oedeem, gestoorde spijsvertering, dunne huid, dunne bloedvatwanden en een verstoorde opname van voedingsstoffen kunnen hierdoor ontstaan.
Een teveel aan eiwitten kan een grote belasting voor de nieren zijn en kan er uitdroging (vooral bij zuigelingen) ontstaan. Ook wordt het niet meer benut als bouwstof en het teveel aan eiwit wordt opgeslagen als vetweefsel, met als gevolg dat men dikker wordt.
Eiwitbronnen
Je hebt zowel dierlijke als plantaardige eiwitten en deze hebben een verschil in biologische waarde en netto-eiwitbenutting voor het lichaam. Er zijn eiwitten met een hoge biologische waarde en netto-eiwitbenutting en hebben een eiwitstructuur die lijkt op die van het lichaam, deze zitten veelal in vlees, vis en zuivel. Een kippenei heeft de hoogste biologische waarde en netto-eiwitbenutting. Plantaardige eiwitten hebben een lagere biologische waarde en netto-eiwitbenutting dan vlees, vis of zuivel. Wel komen witte rijst, sojabonen en aardappelen behoorlijk in de buurt van vis en rundvlees. Peulvruchten, zoals bonen en erwten, zijn ook een uitstekende bron van eiwitten. Ze bieden meer vezels dan andere bronnen van plantaardige eiwitten, en een gezonde dosis vitaminen en mineralen. Peulvruchten bevatten niet alleen weinig vet en calorieën, maar ook veel ijzer.
Essentieel voor Lichaamsopbouw, Herstel en Gezondheidsbevordering
Een eiwit dat lijkt op de structuur van het lichaamseiwit is voor het lichaam beter en sneller voor opbouw en herstel van eigen cellen. Eiwitten zijn belangrijk voor het lichaam omdat ze helpen bij de energiestofwisseling, het transport en de opslag van voedingsstoffen, de vorming van hormonen, antilichamen en de productie van hemoglobine. Het is essentieel voor de basisstructuur van weefsels zoals spieren, botten, kraakbeen en huid. Eiwit helpt ook om de vochtbalans in ons lichaam op peil te houden door het bijhouden van het water in onze cellen en het bieden van demping tussen hen.
